Nhật Bản, đất nước có nền văn hóa đặc sắc phong phú và riêng biệt, một nét văn hóa được chú ý đầu tiên khi nói đến đất nước này là văn hóa cúi chào của người Nhật khi giao tiếp, tùy theo mối quan hệ mà sẽ có cách cúi chào khác nhau thể hiện sự tôn trọng đối với người khác.
Ngay cả khi bạn học tại các trung tâm dạy tiếng Nhật thì cách cúi chào là bài học đầu tiên được giáo viên hướng dẫn. Hãy cùng Du học quốc tế Haru tìm hiểu về văn hóa cúi chào này nhé.
Ojigi – văn hóa chào hỏi của Nhật Bản
Ojigi – văn hóa chào hỏi của Nhật Bản hay văn hóa cúi chào kiểu nhật là một trong những nét văn hóa độc đáo nhất thế giới. Như đã chia sẻ ở trên thì người Nhật rất chú trọng việc chào hỏi, bởi vậy văn hóa Ojigi cũng rất được xem trọng ở Nhật bản.
Đối với người Nhật, việc chào hỏi không chỉ đơn giản là chào theo nghĩa thông thường mà còn thể hiện sự tôn trọng, lòng thành và được chia thành nhiều cấp độ khác nhau ứng với 5 cách cúi chào của người Nhật.
Văn hóa này cũng được sử dụng để thể hiện sự xin lỗi, biết ơn với một ai đó. Ojigi đã ăn sâu vào phong cách sống của người Nhật, trở thành một luật bất thành văn và bạn có thể bắt gặp ở bất kỳ đâu. Thậm chí khi một anh nhân viên khi nghe điện thoại của sếp (dù không gặp trực tiếp) vẫn cúi chào theo văn hóa Ojigi.
Một quy tắc chung của văn hóa chào hỏi Ojigi là: Càng muốn thể hiện sự tôn trọng hay thái độ nhận lỗi thì càng phải cúi đầu thấp hơn.
Có một lỗi mà người nước ngoài thường hay mắc phải, đặc biệt là người phương Tây, đó chính là chào hỏi bằng cách bắt tay. Điều này thường không được đánh giá cao ở Nhật.
3 kiểu chào hỏi phổ biến nhất của Nhật Bản
Tùy theo sắc thái trang trọng khác nhau mà người dân cố hương Sushi chia cách cúi chào thành ba loại:
Kiểu Eshaku (会釈) hay là kiểu khẽ cúi chào.
Đây là kiểu Ojigi dùng để chào hỏi những người cùng độ tuổi, cùng tầng lớp và địa vị xã hội, thể hiện sự thân mật, nhẹ nhàng. Ở kiểu này, thân và mình chỉ hơi cúi khoảng 15 độ trong vòng từ một đến hai giây, hai tay có thể để bên hông. Eshaku cũng là điệu chào đơn giản nhất và được dùng nhiều nhất trong ngày của người Nhật vì họ chỉ chào đúng theo lễ trong lần gặp đầu tiên trong ngày, từ những lần gặp sau họ thưởng chỉ khẽ cúi chào.
Kiểu chào Keirei (敬礼) là kiểu cúi chào bình thường.
So với Eshaku thì Keirei thể hiện sự trang trọng ở mức độ cao hơn. Keirei là Ojigi dùng trong chào hỏi với cấp trên, những người lớn tuổi hơn hoặc khách hàng, đối tác làm ăn…. Khi thực hiện kiểu chào này, người Nhật sẽ cúi thấp từ 35 đến 45 độ trong khoảng 2 đến 3 giây. Trong trường hợp bạn đang ngồi trên sàn đất mà muốn thực hiện động tác chào này thì hai tai phải úp xuống mặt đất và cách nhau từ 10 đến 20cm, khoảng cách từ đầu tới sàn khi cúi nên ở mức 10 đến 15cm.
Kiểu Saikeirei (最敬礼) là kiểu thay cho những lời chào trang trọng nhất
Kiểu chào này thể hiện sự tôn trọng cao nhất tới đối phương. Người Nhật thường dùng Saikeirei để thể hiện lòng biết ơn, niềm kính trọng tới các đấng tối cao và thiêng liêng như Thần, Phật, Chúa Trời, quốc kỳ…., hoặc đối với các bậc sinh thành như ông bà, cha mẹ…Kiểu chào này cũng thay cho lời xin lỗi, thể hiện thành ý của người Nhật Bản. Dễ nhận thấy là mức độ trang trọng của lời chào thì tỷ lệ thuận với độ cúi người, vậy các bạn thử đoán xem trong Saikeirei thì người dân nước mặt trời mọc sẽ cúi xuống khoảng bao nhiêu độ? Không khó để đoán ra đúng không? Và câu trả lời là họ sẽ cúi rất thấp, khoảng 45 đến 60 độ và giữ nguyên trong khoảng 3 giây, thậm chí lâu hơn. Thường thì người Nhật sẽ nói lời chào trước rồi mới cúi đầu hoặc thực hiện song song cả hai hành động: vừa nói lời chào vừa cúi đầu.
Chào là một nghi thức không thể thiếu trong giao tiếp hằng ngày, tưởng chừng như nó rất đơn giản nhưng ở Nhật Bản, bạn phải thật lưu ý và ghi nhớ để sử dụng các cách chào cho phù hợp. Chính bản thân người Nhật cũng cảm thấy sự phiền phức trong cách chào hỏi của mình nhưng họ vẫn sử dụng và lưu truyền cách chào truyền thống này từ đời này sang đời khác, thế hệ này sang thế hệ khác. Trong giao tiếp quốc tế, người Nhật cũng đã điều chỉnh sao cho phù hợp và giản lược cách chào của họ bằng cách bắt tay.